موتور کولر
موتور کولر (الکتروموتور کولر آبی)
موتور کولر آبی یا الکتروموتور کولر یکی از اصلیترین قطعات کولرهای آبی است که وظیفه چرخاندن پروانه (فن) و ایجاد جریان هوای خنک را بر عهده دارد. این موتور با استفاده از برق تکفاز ۲۲۰ ولت کار میکند و معمولاً دارای دو سرعت تند و کند است. کیفیت و قدرت موتور کولر تأثیر مستقیم بر میزان خنککنندگی، میزان مصرف برق، شدت باد خروجی و عمر مفید کولر دارد.
با شروع فصل گرما، سلامت و عملکرد صحیح موتور کولر اهمیت زیادی پیدا میکند و استفاده از موتورهای باکیفیت میتواند تا حد زیادی هزینههای مصرف انرژی و تعمیرات را کاهش دهد.
✅ موتور کولر چیست و چگونه کار میکند؟
موتور کولر یک الکتروموتور تکفاز دو دور است که دارای دو سیمپیچ مجزا برای حالتهای دور تند و دور کند میباشد. با تغییر کلید کولر، جریان الکتریکی به سیمپیچ مربوطه وارد شده و سرعت چرخش پروانه تغییر میکند.
روند کار موتور کولر:
-
با روشن شدن کولر، برق شهر از طریق کلید به موتور منتقل میشود.
-
یک خازن کمکی سبب ایجاد گشتاور اولیه برای راهاندازی موتور میشود.
-
با چرخش موتور، پروانه به حرکت درآمده و هوای داخل کولر به بیرون پرتاب میشود.
-
عبور هوا از پوشالها موجب تبخیر آب شده و هوای خنک تولید میگردد.
این ساختار ساده و کممصرف باعث شده موتور کولر یکی از محبوبترین الکتروموتورها در مصارف خانگی و تجاری باشد.
✅ انواع موتور کولر آبی
موتورهای کولر در چند دسته اصلی تولید میشوند:
🔹 1. موتور کولر دو دور (تند و کند)
رایجترین نوع موتور کولر.
دارای سیمپیچ دور کند ~ 1000 rpm
و دور تند ~ 1500 rpm
🔹 2. موتور کولر کممصرف (الکتروموتور راندمان بالا)
این موتورها ۱۵ تا ۳۰ درصد مصرف برق کمتر دارند و مناسب کولرهای کممصرف هستند.
دارای برچسب انرژی A یا B.
🔹 3. موتور کولر بدون تسمه (Direct Drive)
مناسب کولرهای جدید BLDC
صدای بسیار کم
مصرف انرژی پایین
عدم نیاز به تسمه و پولی
🔹 4. موتور کولر صنعتی
برای کولرهای بزرگ کارگاهی، رستورانی، گلخانه و سالنهای صنعتی
دارای توان بالاتر مانند:
✅ ۳/۴ اسب
✅ ۱ اسب
✅ ۱.۵ اسب
✅ توان موتور کولر
توان موتور کولر بسته به ظرفیت کولر متفاوت است:
| ظرفیت کولر | توان موتور |
|---|---|
| کولر ۳۵۰۰ | ۱/۳ اسب |
| کولر ۴۸۰۰ | ۱/۲ اسب |
| کولر ۵۵۰۰ | ۳/۴ اسب |
| کولر ۷۰۰۰ | ۱ اسب |
استفاده از موتور با توان کمتر یا بیشتر از مقدار استاندارد باعث افزایش مصرف و کاهش راندمان کولر میشود.
✅ اجزای اصلی الکتروموتور کولر
-
سیمپیچ اصلی و کمکی
-
خازن راهانداز
-
پوسته آلومینیوم یا فولادی
-
یاتاقان یا بوش برنجی
-
شفت موتور
-
پروانه فن
-
کلید گریز از مرکز (در برخی مدلها)
کیفیت سیمپیچ، مرغوبیت یاتاقانها و خنککاری مناسب مهمترین عوامل طول عمر موتور هستند.
✅ مزایای موتور کولر باکیفیت
✅ ۱. کاهش مصرف برق
موتورهای کممصرف تا ۳۰٪ مصرف انرژی را کاهش میدهند.
✅ ۲. خنککنندگی بیشتر
به دلیل گشتاور بالاتر، پروانه با سرعت بیشتری میچرخد.
✅ ۳. صدای کمتر
تعادل مناسب شفت و یاتاقانهای باکیفیت، لرزش را کاهش میدهد.
✅ ۴. عمر طولانی
سیمپیچ مسی و پوسته مقاوم باعث افزایش طول عمر موتور میشود.
✅ ۵. راهاندازی سریع
خازن مناسب و طراحی استاندارد سبب استارت نرم و بیمشکل میشود.
✅ برندهای معتبر تولیدکننده موتور کولر
در بازار ایران برندهای معتبر زیادی تولیدکننده موتور کولر هستند:
-
الکتروژن
-
سپاهان الکتریک
-
جمکو
-
توانکار
-
ماشینسازی تبریز
-
موتوژن
-
الکتروموتور دمنده
-
پارس خازن (برای خازن موتور)
برای هر برند اگر خواستی، میتوانم یک مقاله و توضیحات کامل جداگانه بنویسم.
✅ موارد مهم در خرید موتور کولر
✔ 1. انتخاب توان مطابق ظرفیت کولر
اگر توان موتور کمتر باشد کولر باد ضعیف تولید میکند.
اگر بیشتر باشد مصرف بالا میرود و تسمه زود خراب میشود.
✔ 2. انتخاب موتور کممصرف
در مناطق گرمسیر که کولر ساعات زیادی کار میکند، استفاده از موتور کممصرف بسیار مقرونبهصرفه است.
✔ 3. نوع یاتاقان
-
بوش برنجی → ارزان و رایج
-
یاتاقان ساچمهای → عمر بیشتر، صدای کمتر
✔ 4. جنس سیمپیچ
سیمپیچ کاملاً مسی بهترین گزینه است.
مدلهای ارزان با سیم آلومینیوم، عمر کمتری دارند.
✔ 5. درجه حفاظت (IP)
در کولر، موتور باید در برابر رطوبت مقاوم باشد.
موتورهای IP44 و IP54 مناسبتر هستند.
✔ 6. خازن مناسب
خازن باید ولتاژ و ظرفیت مطابق پلاک موتور داشته باشد.
✅ زمان تعویض موتور کولر
نشانههای خراب شدن موتور کولر:
-
صدای زیاد یا لرزش غیرعادی
-
سوختن خازن و استارت نزدن موتور
-
داغ شدن بیش از حد بدنه
-
سوختن سیمپیچ
-
باز شدن یا خوردگی یاتاقانها
-
کاهش قدرت باددهی کولر





