نمایش
5
قیمت کالا ها
الکتروموتور تک فاز
الکتروموتور تک فاز
الکتروموتور تک فاز یکی از پرمصرف‌ترین انواع موتورهای الکتریکی در صنایع سبک، کارگاه‌ها، تجهیزات خانگی و سیستم‌های عمومی است. این نوع موتور به‌دلیل قابلیت کار با برق ۲۲۰ ولت شهری، نصب ساده، قیمت مناسب و نگهداری آسان، انتخاب اول بسیاری از مصرف‌کنندگان و سازندگان تجهیزات صنعتی محسوب می‌شود. الکتروموتورهای تک فاز معمولاً در توان‌های ۰.۱۸ تا ۳ اسب بخار ساخته می‌شوند و برای کاربردهایی مناسب هستند که نیاز به گشتاور متوسط و عملکرد مداوم داشته باشند.
✅ الکتروموتور تک فاز چیست؟
الکتروموتور تک فاز (Single Phase Motor) موتوری است که برای کار در شبکه برق تک فاز 220 ولت طراحی شده است. این موتور برخلاف موتورهای سه‌فاز، بدون استفاده از دو یا سه سیم فاز، تنها با یک فاز و یک نول کار می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود بتوان آن را در تمام محیط‌های دارای برق شهری مورد استفاده قرار داد.
در ساختار داخلی این موتورها معمولاً از خازن برای راه‌اندازی و افزایش گشتاور اولیه استفاده می‌شود. به همین دلیل آن‌ها را با نام‌های زیر نیز می‌شناسیم:
-
موتور تک فاز خازن‌دار
-
موتور تک فاز خازن دائم (Capacitor Run)
-
موتور تک فاز دو خازنه (Start & Run)
-
موتور ذغالی یا یونیورسال (برای برخی دستگاه‌های کوچک)
✅ اجزای اصلی الکتروموتور تک فاز
یک الکتروموتور تک فاز استاندارد شامل قسمت‌های زیر است:
-
استاتور (Stator): بخش ثابت موتور که سیم‌پیچی روی آن قرار دارد.
-
روتور (Rotor): هسته چرخان موتور که به شفت متصل است.
-
خازن (Capacitor): مسئول ایجاد اختلاف فاز و افزایش گشتاور اولیه.
-
کلید گریز از مرکز یا میکروسوئیچ: برای قطع خازن استارت بعد از راه‌اندازی (در موتورهای دوخازنه).
-
بدنه آلومینیومی یا چدنی: جهت محافظت و انتقال حرارت.
-
پروانه خنک‌کننده: جهت کاهش دما و افزایش طول عمر موتور.
✅ انواع الکتروموتور تک فاز
1️⃣ موتور تک فاز خازن دائم (Capacitor Run)
این نوع موتور فقط یک خازن در مدار دارد و برای کار مداوم و بارهای سبک و متوسط استفاده می‌شود.
✅ مزایای اصلی:
-
صدای کم
-
مصرف پایین‌تر
-
مناسب برای فن‌ها و دمنده‌ها
2️⃣ موتور تک فاز دو خازنه (Start & Run)
این نوع موتور علاوه بر خازن اصلی، خازن استارت هم دارد و دارای گشتاور شروع بسیار بالا است.
✅ مناسب برای:
-
کمپرسور هوا
-
پمپ آب
-
دستگاه‌های صنعت چوب
-
بالابرهای کارگاهی
3️⃣ موتور تک فاز با کلید یا میکروسوئیچ
در این مدل خازن استارت با کمک کلید گریز از مرکز پس از راه‌اندازی از مدار خارج می‌شود.
4️⃣ یونیورسال موتور (ذغالی)
در وسایل کوچک مثل:
-
جاروبرقی
-
دریل
-
مخلوط‌کن
-
دستگاه‌های خانگی
استفاده می‌شود.
✅ مشخصات فنی مهم هنگام انتخاب الکتروموتور تک فاز
هنگام خرید موتور تک فاز باید به مشخصات زیر توجه کرد:
✅ 1. توان (HP یا kW)
رایج‌ترین توان‌ها:
-
0.25 اسب
-
0.5 اسب
-
1 اسب
-
1.5 اسب
-
2 اسب
-
3 اسب
✅ 2. دور موتور (rpm)
دو سرعت استاندارد در ایران:
-
۱۴۰۰ دور (۴ پل) → گشتاور بالا، صدای پایین
-
۲۸۰۰ دور (۲ پل) → سرعت بیشتر، مناسب دستگاه‌های دارای بار لحظه‌ای
✅ 3. نوع خازن
-
خازن دائم
-
خازن استارت
-
خازن روغنی یا الکترولیتی
✅ 4. جنس بدنه
-
بدنه آلومینیومی → سبک، خنک‌کاری بهتر
-
بدنه چدنی → مقاوم، مناسب بارهای سنگین
✅ 5. سطح حفاظت (IP)
برای محیط‌های صنعتی معمولاً:
-
IP54
-
IP55
✅ 6. نوع نصب
-
پایه‌دار (B3)
-
فلنج‌دار (B5)
-
پایه‌فلنج (B35)
✅ کاربردهای الکتروموتور تک فاز
الکتروموتورهای تک فاز در محیط‌هایی که برق سه‌فاز در دسترس نیست، کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند. برخی از مهم‌ترین موارد:
-
پمپ آب خانگی
-
پمپ کف‌کش و لجن‌کش
-
کمپرسور باد
-
پنکه صنعتی و هواکش
-
دستگاه‌های نجاری (اره، رنده، گندگی)
-
نوار نقاله کوچک
-
میکسرهای سبک
-
دستگاه‌های کشاورزی
-
تجهیزات کارگاهی و ساختمانی
به دلیل تنوع در ساختار و توان، تقریباً برای هر نیاز عمومی می‌توان یک موتور تک فاز مناسب پیدا کرد.
✅ مزایای الکتروموتور تک فاز
-
نصب آسان بدون نیاز به برق سه‌فاز
-
راه‌اندازی سریع با استفاده از خازن
-
تعمیر و نگهداری ساده
-
قیمت مناسب و اقتصادی
-
دردسترس بودن قطعات یدکی
-
مصرف انرژی بهینه در مدل‌های جدید
-
مناسب برای مکان‌های فاقد برق صنعتی
✅ معایب موتور تک فاز
-
گشتاور اولیه کمتر نسبت به موتورهای سه‌فاز
-
محدودیت توان تا حدود ۳ اسب بخار
-
حساسیت بیشتر به نوسانات برق
-
تولید حرارت بالاتر در بارهای سنگین
با این حال، در کاربردهای خانگی و کارگاهی اصلاً مشکل‌ساز نیستند.
✅ نکات مهم هنگام خرید الکتروموتور تک فاز
برای خرید یک موتور مناسب، به نکات زیر توجه کنید:
-
توان و دور موتور دقیقاً مطابق نیاز باشد.
-
برند معتبر انتخاب شود (Ideal، Arsam، Stream، Motogen و…).
-
نوع خازن و میزان گشتاور اولیه بررسی شود.
-
بدنه و کلاس حرارتی موتور مناسب محیط کاری باشد.
-
به گارانتی و خدمات پس از فروش اهمیت داده شود.
-
موتور دارای سیستم تهویه استاندارد باشد.
-
پلاک‌خوانی موتور انجام شود و اطلاعات با نیاز کاربر هماهنگ باشد.
✅ جمع‌بندی
الکتروموتور تک فاز یکی از کاربردی‌ترین تجهیزات الکتریکی در صنایع سبک و محیط‌های فاقد برق سه‌فاز است. وجود خازن، ساختار ساده، مصرف مناسب و قیمت اقتصادی سبب شده که این نوع موتور به یک گزینه ایده‌آل برای پمپ‌ها، کمپرسورها، فن‌ها و تجهیزات کارگاهی تبدیل شود.
اگر قصد خرید دارید، کافی است توان، دور موتور، نوع خازن و جنس بدنه را مطابق نیاز انتخاب کنید تا یک موتور تک فاز مناسب و بادوام داشته باشید.
نمایش بیشتر- بستن